اطلاعات زمینه ای
آلودگی میکروبی مخاط معده با هلیکوباکترپیلوری، یکی از علل شایع زخم معده است. درمان صحیح این عفونت باعث رفع علائم بیماری در فرد مبتلا می شود. بهترین تست برای ارزیابی اثر درمان و ریشه کن شدن این عفونت، تست تنفسی UBT می باشد که معمولاً حدود ۲ هفته پس از یک دوره درمانی تحت نظر پزشک، انجام می گیرد. در مرکز پزشکی هسته ای دکتر کاظمی، این تست با استفاده از روش PYtest که تنها تست تنفسی با تأییدیه FDA می باشد و استفاده از آن را در کودکان و زنان باردار و شیرده مجاز شمرده است، با دقت ۱۰۰% انجام می شود. برای انجام این تست که تنها با دمیدن در یک بالن، ۱۰ دقیقه پس از خوردن کپسول حاوی کربن ۱۴ صورت می-گیرد، لازم است بیمار ۴ ساعت ناشتا بوده و از مصرف آنتی بیوتیک ها به مدت یک هفته، خودداری نماید.
تست تنفسی اوره آز UBT
عفونت هلیکوباکتر پیلوری H. Pylori از گسترده ترین عفونت های انسانی بدون محدودیت سن و جنس است. انسان از میزبانان اصلی این باکتری بوده و بیماری از راه دهان به دهان یا مدفوع به دهان انتقال می یابد. رشد میکروب H. Pylori در معده به طور بالقوه عامل گاستریت (ورم معده) مزمن و زخم معده می باشد. این میکروب شایعترین علت گاستریت مزمن است که تقریبا در ۱۰۰ % بیماران مبتلا به زخم اثنی عشر و ۸۰ % بیماران مبتلا به زخم معده تشخیص داده شده و بعنوان عامل خطر برای پیشرفت تومور معده و سرطان معده شناخته شده است. عفونت به آرامی و بدون علامت پیشرفت کرده و در بسیاری از بیماران فاقد علائم بالینی است. آزمایشات تشخیصی عفونت هلیکوباکتر به دو دسته تست نیازمند به آندوسکوپی (تهاجمی) و غیر نیازمند به آندوسکوپی (غیر تهاجمی) تقسیم می شوند. تصمیم گیری در مورد انتخاب آزمایش مناسب در شرایط مختلف بستگی به میزان لزوم بررسی بیمار توسط آندوسکوپی فوقانی و همچنین آگاهی ازنقاط ضعف و قدرت آزمایشات مختلف دارد. آزمایش آندوسکوپی با توجه به هزینه بالای آن تنها باید در مواردی انجام شود که انجام آن از نظر بالینی به دلایل دیگری ضروری باشد و اگر پیگیری آندوسکوپی ضرورت نداشته باشد از روش های غیر تهاجمی استفاده می شود.
روش های تشخیصی غیر از آندوسکوپی عبارتند از:
– آزمایش سرولوژی (آنتی بادی)
– تست اوره تنفسی
آزمایش سرولوژی نمی تواند میان یک عفونت فعال که باعث بیماری می شود و یک عفونت نهفته که علائمی ایجاد نمی کند، تفاوتی قائل شود. همچنین این آزمایش نمی تواند بگوید که آیا درمان باعث معالجه بیماری و ریشه کنی باکتری شده است یا نه، چرا که پادتن های ضد باکتری مدتها پس از نابودی آن در خون باقی می مانند. با توجه به حساسیت پایین و محدودیتهای تست های سرولوژیک برای ارزیابی عفونت فعال،بهترین روش تست اوره تنفسی می باشد. این تست که براساس فعالیت آنزیم اوره آز (C-14-urea) می باشد، یک شیوه سریع، ایمن و دقیق برای شناسایی هلیکوباکتر پیلوری است و از آنجایی که تنها باکتری های فعال را شناسایی میکند، علاوه بر تشخیص در بررسی میزان تاثیر درمان نیز قابل استفاده می باشد. همچنین این تست برای جمعیت های مختلف شامل کودکان، زنان باردار و شیرده، افراد مسن و بیمارانی که نمی توانند آندوسکوپی را تحمل کنند استفاده می شود.
فرایند انجام تست:
ابتدا کپسول خوراکی حاوی یک میکروکوری اوره نشاندار به کربن۱۴ (C-14-urea) توسط بیمار خورده می شود. حدود ۱۵ دقیقه بعد بیمار شروع به تنفس در کیسه مخصوص به نام کارت تنفسی می کند.سپس کارت تنفسی در دستگاه UBT قرارداده شده و نتایج تست مشخص می گردد. اگر هلیکوباکتر پیلوری در معده وجود داشته باشد با مصرف اوره نشاندار باعث تولید آمونیاک و دی اکسید کربن نشاندار می شود که در هوای بازدمی قابل شناسایی است.
مدت زمان انجام: حدود ۱ ساعت
آمادگی های انجام تست اوره تنفسی:
– بیمار باید به مدت ۴ تا ۶ ساعت ناشتا باشد.
– از یک ماه قبل آنتی بیوتیک های خوراکی و قرص بیسموت قطع شود.
– از ۱۵ روز قبل امپرازول (امکس) و پانتزول (پانتپرازول) و لانزوپرازول قطع شود.
– از ۴۸ ساعت قبل قرص های سایمتیدین و رانیتیدین قطع شود.
– از ۴۸ ساعت قبل سیگار و قلیان نکشید.
– مسواک شخصی خود را همراه بیاورید.